Met vele duizenden verlieten Vlamingen tussen 1880 en 1925 hun geboortestreek. Zeker in het Meetjesland waren de toekomstvooruitzichten al te beperkt. Hoewel niet de belangrijkste bestemming, kozen velen voor Noord-Amerika om een nieuw leven te beginnen. Deze trans-Atlantische migratie kwam dan wel later op gang dan elders in Europa en kende niet dezelfde schaal, ze was voldoende ingrijpend om de betrokkenen en de hele samenleving blijvend te tekenen.
Iedere beslissing om te vertrekken was het gevolg van een eigen afweging, maar de vertrekkers waren niet aan hun lot overgelaten: de meesten traden in de voetsporen van verwanten of kennissen die de stap eerder hadden gezet en volgden dezelfde reisweg. Dankzij dit fenomeen van kettingmigratie vonden vroegere streekgenoten elkaar opnieuw in prairiedorpjes en grootsteden aan de overzijde van de Atlantische Oceaan.
Die gemeenschapsvorming bleek de sleutel tot een geslaagde vestiging. Een brede waaier aan verenigingen hield enerzijds bezigheden en gewoonten uit het thuisland in stand, maar hielp de inwijkelingen anderzijds ook bij hun integratie in de Amerikaanse en Canadese samenleving.
Het oude thuisland werden evenwel niet vergeten: zelfs al droogden nauwe overzeese contacten na enkele generaties veelal op, toch koesteren de nazaten van landverhuizers tot op vandaag een in nostalgie gedrenkte voorstelling van een haast mythisch herkomstland.

De tentoonstelling Boer vindt land, van 10 juli tot 14 september in het Caermersklooster, is een initiatief van het ADVN en kadert in het provinciale Museum van de Vlaamse Sociale Strijd. Beeld en geluid maken de beleving, vertwijfeling, euforie en heimwee van de migranten bijna tastbaar. Met de inbreng van enkele reportagemakers doorloopt de bezoeker een traject dat van de moeilijke omstandigheden op het negentiende-eeuwse Vlaamse platteland tot de leefwereld van de nazaten van de landverhuizers reikt. Praktische informatie vindt u hier.
Bij de tentoonstelling Boer vindt land hoort een gelijknamig boek, een uitgave van het Davidsfonds. Migratiespecialisten uit de academische en heemkundige wereld werken het parcours van de migranten in detail uit. Van de eerste, schuchtere plannen gaat het over de reisomstandigheden en de pioniersjaren in de VS en Canada naar de geleidelijke integratie in de Noord-Amerikaanse samenleving. Voor wie zelf op zoek wil naar geëmigreerde familieleden of dorpsgenoten, is het boek een handig vertrekpunt.

Contact:

•  
• andreas [dot] stynen [at] advn [dot] be
•  
• caermersklooster [at] oost-vlaanderen [dot] be