Polen
In het midden van de 19e eeuw, na de Poolse opstand in 1830-1831, kwamen de eerste Poolse migranten aan in België. Het waren voornamelijk officieren, politici en intellectuelen die het regime van de tsaar trachtten te ontvluchten. Naast deze vluchtelingen had België ook enkele Poolse studenten aan de universiteiten in Brussel en Leuven.
WOI kan als een breuklijn worden beschouwd in de geschiedenis van de Poolse migratie. Na de oorlog deed de Belgische regering verschillende inspanningen om Poolse arbeiders te rekruteren voor de mijnbouw. Na de Italianen waren de Polen de grootste groep gastarbeiders die niet afkomstig was uit een Belgisch buurland. Ze vestigden zich voornamelijk in mijnbouwgebieden zoals Limburg, Henegouwen en Luik. In tegenstelling tot de vluchtelingen uit de 19e eeuw waren deze migranten vaak laag geschoold en migreerden zij omwille van de slechte sociaal-economische situatie in hun land. Ondanks het feit dat veel Polen in de mijnbouwsector werkten, kwamen zij ook in andere sectoren terecht, zoals de binnenhuisdienst en de landbouw. Tenslotte werkten veel Polen als bouwvakker of als arbeider in de metaalindustrie.
Tijdens WOII werd België mede bevrijd door Poolse troepen. Naast economische migranten vestigden zich ook veel Poolse ex-militairen in het land. Velen bleven hier maar voor een korte periode. Na enkele jaren keerden ze terug naar hun thuisland of trokken ze verder naar landen zoals Amerika, Canada of Australië. Vanaf de jaren ’50 stond de migratie uit Polen op een laag pitje. Het is pas vanaf het einde van de jaren ’80 – wanneer de Koude Oorlog langzaam ontdooide – dat weer meer Poolse migranten naar België kwamen. Echt grote aantallen Poolse migranten zag België vanaf de jaren ’90, wanneer het niet langer verplicht was om een reisvisum te hebben.
Het aantal Polen is in Gent sterk toegenomen na de uitbreiding van de Europese Unie in 2004. De meeste Polen blijven er maar tijdelijk. Hun aandeel in de buitenlandse bevolking is relatief laag (5%) in vergelijking met andere Belgische steden. Het doel van hun migratie is voornamelijk geld te verdienen en daarna terug te keren naar hun land. De meeste Poolse Gentenaars zijn dan ook actief op de arbeidsmarkt.
Sulotta De Clercq
Bronnen:
- Caestecker F. (2000), Alien Policy in Belgium, 1840-1940. The Creation of Guest Workers, Refugees and Illegal Aliens, Oxford: Berghahn Books
- Goddeeris I. (2005), De Poolse migratie in België 1945-1950. Politieke mobilisatie en sociale differentiatie. Amsterdam: Aksant
- Verhaeghe P. (2013), Ruimtelijke segregatie van ‘oude’ en ‘nieuwe’ migrantengroepen in Gent, in: Ruimte & Maatschappij, 4(4), 4, pp. 7-35